Η Ευρώπη εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την εισαγωγή πρώτων υλών για την εξασφάλιση της παγκόσμιας ανταγωνιστικότητας των μεταποιητικών βιομηχανιών της και για την επιτάχυνση της μετάβασης σε μια βιώσιμη κοινωνία βιώσιμης εκμετάλλευσης πόρων. Μάλιστα, με την Ευρώπη να επενδύει όλο και περισσότερο στην πράσινη ανάπτυξη και στις νέες πράσινες τεχνολογίες, οι απαιτήσεις για υπάρχουσες ή νέες βιώσιμες πρώτες ύλες αυξήθηκαν, όπως και οι ανάγκες για νέες μεθόδους εξόρυξης και εκμετάλλευσης πόρων με γνώμονα την αειφορία.
Οι Ορυκτές Πρώτες Ύλες (ΟΠΥ) ανήκουν στην κατηγορία των μη ανανεώσιμων φυσικών πόρων. Αξιοποιούνται συχνά στον κλάδο της ενέργειας, στην παραγωγή προϊόντων (π.χ. πλαστικό), μέχρι και τον καλλωπισμό. Το μοντέλο της παγκόσμιας οικονομίας που έχει δομηθεί απαιτεί την αξιοποίηση πολύ μεγάλων ποσοτήτων τους με αποτέλεσμα στην εποχή μας τα αποθέματα ΟΠΥ να συρρικνώνονται συνεχώς με ταχύτατους ρυθμούς.
Για το λόγο αυτό, απαιτείται η βελτιστοποίηση του τρόπου αξιοποίησης των ήδη υπαρχόντων ορυκτών, καθώς και η σταδιακή αντικατάσταση της κατανάλωσης ΟΠΥ για την παραγωγή ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές.
Στα πλαίσια άλλωστε των 17 ΣΒΑ του ΟΗΕ και της Ατζέντα 2030 που έχει υπογραφεί από την ΕΕ και τη χώρα μας, έχουν ξεκινήσει μία σειρά από ενέργειες τόσο για τον περιορισμό των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου μέχρι το 2030 στο 55% σε σύγκριση με τα επίπεδα του 1990 όσο και για την γενικότερη αναβάθμιση της ποιότητας ζωής των πολιτών.
Μερικές προκλήσεις στον χώρο:
  • Εντοπισμός νέων κοιτασμάτων ΟΠΥ
  • Μείωση των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου
  • Διασφάλιση ασφαλούς και οικονομικά προσιτού ενεργειακού εφοδιασμού.
Δείτε στους παρακάτω συνδέσμους του ΥΠΕΝ που αφορούν τη νομοθεσία που
διέπουν τους εκάστοτε τομείς:
ia/

Δεδομένα & Πόροι

Το Υπουργείο Περιβάλλοντος & Ενέργειας διαχειρίζεται πληθώρα δεδομένων που προέρχονται από τα διάφορα πληροφοριακά συστήματα των υπηρεσιών του και των γενικών γραμματειών.

Περισσότερα

Τράπεζα Ιδεών

Πληροφοριακό σύστημα εντοπισμού νέων κοιτασμάτων ΟΠΥ και παρακολούθησης των αποθεμάτων του
Η χώρα μας και η ευρύτερη περιοχή της Μεσογείου διακρίνεται για τα πολυάριθμα υπό εκμετάλλευση κοιτάσματα αστρίων, γύψου, καολίνη, μικτών θειούχων (μολύβδου, ψευδαργύρου), ολιβίνη, ποζολάνης, χαλαζία κλπ. Διαθέτει επίσης κοιτάσματα που δεν έχουν ακόμη υποστεί εκμετάλλευση ή η εκμετάλλευσή τους έχει ανασταλεί (μαγγανίου, χρωμίτη, ουρανίου, χρυσού, πετρελαίου, σμύριδας, αλατιού κ.λπ.), καθώς και σημαντικότατο γεωθερμικό δυναμικό κατάλληλο είτε για ηλεκτροπαραγωγή είτε για θερμικές εφαρμογές.
Εκτιμώμενα Οφέλη
Στα πλαίσια του περιορισμού των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου και της σταδιακής απολιγνιτοποίησης των εκάστοτε περιοχών της χώρας, κρίνεται αναγκαίος ο γρήγορος και οικονομικά ωφέλιμος εντοπισμός νέων κοιτασμάτων. Η αξιοποίηση των κοιτασμάτων αυτών θα επιτρέψει την διατήρηση θέσεων απασχόλησης σε περιοχές που επηρεάζονται από την σταδιακή απολιγνιτοποίηση της χώρας και θα προωθήσει την Περιφερειακή Ανάπτυξη καθώς κατά κανόνα σε τέτοιες περιοχές δραστηριοποιούνται αντίστοιχες παραγωγικές μονάδες εκμετάλλευσης ορυκτών πρώτων υλών.
Παράλληλα, το πληροφοριακό αυτό σύστημα μπορεί να αξιοποιηθεί και από την σχετική Γενική Γραμματεία του Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας για την καλύτερη χαρτογράφηση των κοιτασμάτων της χώρας, σε συνεργασία με κάποιο ακαδημαϊκό ή ιδιωτικό φορέα.
Δημιουργία εφαρμογής για την βελτιστοποίηση της μελέτης των ιδιοτήτων των ΟΠΥ
Οι ορυκτές πρώτες ύλες διαθέτουν δεκάδες ιδιότητες η κάθε μία, που χωρίζονται σε χημικές, μηχανικές, θερμικές, οπτικές κ.α. Οι ιδιότητες αυτές μπορούν να φανούν ιδιαίτερα χρήσιμες σε διάφορους παραγωγικούς τομείς, για παράδειγμα στον κατασκευαστικό κλάδο ή τον κλάδο της παραγωγής ενέργειας.
Παράλληλα, η εξέταση των ορυκτών μας βοηθά να κατανοήσουμε την προέλευση της Γης, εφόσον αποθηκεύουν στο εσωτερικό τους χρήσιμες πληροφορίες σχετικά με το τι συνέβη στο γεωλογικό παρελθόν.
Εκτιμώμενα Οφέλη
Σκοπός αυτής της εφαρμογής είναι να καταστήσει ευκολότερη τη βαθύτερη μελέτη των χαρακτηριστικών και ιδιοτήτων ενός ορυκτού υλικού. Μια τέτοια εφαρμογή θα επιτρέψει την μείωση του κόστους εργαστηριακών ερευνών που γίνονται μέχρι στιγμής για τον εντοπισμό των ιδιοτήτων (φυσικών και χημικών) ενός ορυκτού.
Παράλληλα, η εφαρμογή αυτή μπορεί να αξιοποιηθεί από την ακαδημαϊκή και ερευνητική κοινότητα κάνοντας πιο εύκολη την ανάπτυξη της επιστήμης της Γεωλογίας.
Μείωση της περιβαλλοντικής επιβάρυνσης από την εκμετάλλευση ΟΠΥ
Κατά την εξόρυξη, επεξεργασία, μεταποίηση και γενικότερη αξιοποίηση ορυκτών πρώτων υλών απελευθερώνονται στην ατμόσφαιρα μεγάλες ποσότητες επιβλαβών αερίων για το περιβάλλον και τον άνθρωπο. Είναι ευρέως γνωστό άλλωστε πως η κλιματική αλλαγή έχει ως βασική αιτία τέτοιου είδους εκπομπές.
Η ατμοσφαιρική ρύπανση είναι ένα πρόβλημα που επηρεάζει όλες τις χώρες, ανεξάρτητα από τη δυναμική ή το οικονομικό τους προφίλ. Με
τη Συνθήκη των Παρισίων θεσμοθετήθηκε η μακροπρόθεσμη στρατηγική της ΕΕ για μείωση των εκπομπών κατά τουλάχιστον 55% έως το 2030.
Εκτιμώμενα Οφέλη
Πέραν από το προφανές όφελος της σταδιακής μείωσης ρύπανσης της ατμόσφαιρας, μία τέτοια λύση θα συμβάλει ώστε η χώρα να συμμορφωθεί με τα πρότυπα που ορίζουν παγκόσμιες συνθήκες για το περιβάλλον και την κλιματική αλλαγή (όπως η Συνθήκη των Παρισίων).
Παράλληλα, σε συνεργασία με το Τμήμα Κλιματικής Αλλαγής της Δ/νσης Κλιματικής Αλλαγής και Ποιότητας Ατμόσφαιρας του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, μπορούν να δοθούν κίνητρα στην εκ νέου ανάπτυξη του κλάδου αξιοποίησης ΟΠΥ στην χώρα, τηρώντας τα απαραίτητα μέτρα προστασίας του περιβάλλοντος. Έτσι μπορεί να επιτραπεί η συνέχιση μιας βιώσιμης αξιοποίησης ΟΠΥ, ακόμη και σε περιοχές που έχει ξεκινήσει η απολιγνιτοποίησή τους, με έναν περιβαλλοντικά λιγότερο επιβλαβή τρόπο.