Το νερό είναι σημαντικός παράγοντας της ζωής – αλλά  παγκόσμια αύξηση του πληθυσμού, η οικονομική ανάπτυξη και τα αποτελέσματα της κλιματικής αλλαγής θέτουν σε κίνδυνο αυτό το πολύτιμο αγαθό. Σήμερα, η παγκόσμια έλλειψη νερού επηρεάζει πάνω από το 40% του παγκόσμιου πληθυσμού και περίπου 2.2 δισεκατομμύρια δεν έχουν πρόσβαση σε ασφαλές πόσιμο νερό. Στην περίπτωση της υγιεινής τα στοιχεία είναι ακόμα χειρότερα, καθώς 4.5 δισεκατομμύρια άνθρωποι δεν έχουν πρόσβαση σε συνθήκες υγιεινής. Επιπλέον, καθημερινά σχεδόν χίλια παιδιά πεθαίνουν παγκοσμίως από ασθένειες σχετιζόμενες με διάρροιες εξαιτίας της μη πρόσβασης σε ασφαλές πόσιμο νερό και συνθήκες υγιεινής.

Παγκοσμίως το 70% του πόσιμου ύδατος καταναλώνεται για λόγους άρδευσης, επομένως η αποτελεσματική διαχείριση των υδατικών πόρων είναι κρίσιμη.

Μερικές προκλήσεις στον χώρο:

  • Μείωση των υδάτων για λόγους άρδευσης [1]
  • Βελτίωση της ποιότητας του νερού
  • Αποτελεσματικότερη διαχείριση της παροχής νερού [2]

Βιβλιογραφία:

  1. Satellites and machine learning for water management, ESA, April 09, 2020.
  2. Artificial Intelligence Helps JEA Optimize Water Resources, WaterWorld, June 1st, 2006.

Πώς μπορεί η Μηχανική Μάθηση να χρησιμοποιηθεί για την προστασία της υποθαλάσσιας ζωής; Οι ωκεανοί είναι απέραντοι. Καλύπτουν πάνω από το 70% της επιφάνειας της Γης και το μέγεθος αυτό καθιστά το πρόβλημα της παρακολούθησης και της μέτρησης της ζωής κάτω από το νερό μια δύσκολη διαδικασία.

Οι νέες εξελίξεις στην δορυφορική παρακολούθηση, στα ανοιχτά δεδομένα και την μηχανική μάθηση μας επιτρέπουν να επεξεργαζόμαστε το πλήθος των δεδομένων που παράγονται. Και τώρα είναι η κατάλληλη στιγμή γι’ αυτές τις μεθόδους για την προστασία της υποθαλάσσιας ζωής, που στοιχίζεται με τους στόχους του ΟΗΕ για την βιώσιμη ανάπτυξη (SDG14).

Μερικές προκλήσεις στον χώρο:

  • Υπεραλιεία των παγκοσμίων αποθεμάτων σε παραπάνω από 90%, σύμφωνα με το FAO του ΟΗΕ.
  • Η παγκόσμια αύξηση της θερμοκρασίας επιτάχυνε την μείωση των κοραλλιογενών υφάλων που υποστηρίζουν τα περισσότερα θαλάσσια οικοσυστήματα ζωής.
  • Ποιος είναι ο αντίκτυπος της πλαστικής ρύπανσης στην ωκεάνια ζωή; Υποβοήθηση της δράσης μείωσης των πλαστικών απορριμμάτων [1, 2].

Βιβλιογραφία:

  1. Artificial intelligence takes on ocean trash: Cleaning up the world’s beaches with the help of data, Microsoft, April 17, 2019
  2. AI Used to Monitor Health of Coral Reefs and Detect Ocean Trash Pollution, Unite.AI, April 25, 2020

Δεδομένα & Πόροι

Το Υπουργείο Περιβάλλοντος & Ενέργειας διαχειρίζεται πληθώρα δεδομένων που προέρχονται από τα διάφορα πληροφοριακά συστήματα των υπηρεσιών του και των γενικών γραμματειών.

Τράπεζα Ιδεών

Βάσεις Δεδομένων για τα Υδατορέματα

Διεύθυνση Προστασίας και Διαχείρισης Υδάτινου Περιβάλλοντος

Το έργο αποσκοπεί στην δημιουργία ψηφιακού εργαλείου καταγραφής και οριοθέτησης των υδατορεμάτων της χώρας. Θα περιλαμβάνει την αποτύπωση όλων των υδατορεμάτων της χώρας κλίμακας 1:5.000 και την καταγραφή των αποφάσεων οριοθέτησης σε Βάση Δεδομένων και εισαγωγή/καταχώρηση της αντίστοιχης γεωχωρικής πληροφορίας. Θα συμβάλλει στον συσχετισμό των οριοθετήσεων μεταξύ των υδατορεμάτων και των έργων διευθέτησης σε όλο το μήκος του υδατορέματος

Εκτιμώμενα Οφέλη από την υλοποίηση της Δράσης

Η ηλεκτρονική αδειοδότηση θα συμβάλλει στην:

  • Επιτάχυνση της διαδικασίας καταγραφής και αδειοδότησης των υδροληψιών της χώρας
  • Καλύτερη αξιοποίηση των ελεγκτικών πόρων
  • Μείωση των διοικητικών βαρών των ελεγχόμενων – Αποφυγή ταλαιπωρίας κοινού
  • Επιτάχυνση διαδικασιών που σχετίζονται με την ηλεκτροδότηση επαγγελματικών ομάδων (π.χ. αγρότες)
  • Ορθολογική διαχείριση υδατικών πόρων
  • Ορθότερη προσέγγιση των υδατικών ισοζυγίων στα Σχέδια Διαχείρισης Λεκανών Απορροής Ποταμών της Χώρας
  • Υποβοήθηση στην εφαρμογή της ΚΥΑ περί τιμολόγησης – κοστολόγησης των υπηρεσιών ύδατος (ΦΕΚ 1751/Β/22.05.2017)
Ενοποίηση & Εποπτική Διαχείριση των ΒΔ της Γ.Δ. Υδάτων

Διεύθυνση Προστασίας και Διαχείρισης Υδάτινου Περιβάλλοντος

Στα πλαίσια των αρμοδιοτήτων της Γενικής Διεύθυνσης Υδάτων είναι η σύνταξη βάσεων δεδομένων με χρονοσειρές αποτελεσμάτων αλλά και γεωχωρικών δεδομένων που αποσκοπούν στην διαχείριση και την προστασία των εσωτερικών, επιφανειακών και υπόγειων υδάτων, των μεταβατικών, των παράκτιων αλλά και των θαλάσσιων υδάτων της χώρας, τον προσδιορισμό των κινδύνων από πλημμύρες και των κλιματικών δεδομένων της χώρας καθώς επίσης και των δεδομένων από την λειτουργία των εγκαταστάσεων επεξεργασίας λυμάτων.

Μέσω των βάσεων πραγματοποιείται η παρακολούθηση της κατάστασης των υδατικών σωμάτων της χώρας καθώς επίσης και η ορθή εφαρμογή των Ενωσιακών οδηγιών αρμοδιότητας της Γενικής Διεύθυνσης Υδάτων.

Εκτιμώμενα Οφέλη από την υλοποίηση της Δράσης

Η Ενοποίηση των βάσεων της Γενικής Διεύθυνσης Υδάτων θα αποτελέσει εργαλείο περιβαλλοντικής παρακολούθησης της κατάστασης των υδάτων της χώρας αλλά και λήψης αποφάσεων για την ορθή διαχείριση των υδάτινων πόρων καθώς και πρόβλεψης για την αποτροπή κινδύνων που σχετίζονται με τα ύδατα (επάρκεια νερού καλής ποιότητας, λειψυδρία, ζώνες προστασίας πόσιμου ύδατος, πρόβλεψη κινδύνων πλημμύρας, πρόβλεψη ρυπάνσεων, υφαλμυρίνσεων κλπ).  Θα συμβάλλει επίσης στην άμεση πρόσβαση της Διοίκησης και του κοινού στα δεδομένα.

Επιπλέον, θα διαμορφωθεί μία ενιαία βάση δεδομένων, θα βελτιωθεί το υφιστάμενο πληροφοριακό σύστημα και οι υπηρεσίες διαλειτουργικότητας.

Απαιτείται επιπλέον η προμήθεια υλικοτεχνικού εξοπλισμού για την φιλοξενία και την διαχείριση της ενοποιημένης βάσης καθώς και δαπάνες για την συντήρησή της.

Αναβάθμιση Εθνικού Δικτύου Παρακολούθησης

Διεύθυνση Προστασίας και Διαχείρισης Υδάτινου Περιβάλλοντος

Το έργο αποσκοπεί στην Βελτίωση υφιστάμενου Πληροφοριακού συστήματος και στην επικαιροποίηση Εθνικού Δικτύου Παρακολούθησης. Μέσω του ΕΔΠ πραγματοποιείται η:

  • Αποτύπωση της ποιοτικής, ποσοτικής και οικολογικής κατάστασης των υδατικών συστημάτων της χώρας
  • Προστασία και διαχείριση υδατικών πόρων
  • Εποπτική και επιχειρησιακή παρακολούθηση των υδατικών συστημάτων της Χώρας

Τα αποτελέσματα του ΕΔΠ χρησιμοποιούνται για την σύνταξη των Σχεδίων Διαχείρισης Λεκανών Απορροής Ποταμών  των Υδατικών Διαμερισμάτων της Χώρας.

Η αναβάθμιση αποσκοπεί και στην μείωση του χρόνου εισαγωγής των δεδομένων στην βάση δεδομένων από τους φορείς του ΕΔΠ και στην αυτόματη αξιολόγηση των δεδομένων μέσω της οποίας πραγματοποιείται ο καθορισμός της ποσοτικής, χημικής και οικολογικής κατάστασης των υδατικών συστημάτων της χώρας

Εκτιμώμενα Οφέλη από την υλοποίηση της Δράσης
  • Άμεση και αποτελεσματική παρακολούθηση της κατάστασης των υδατικών συστημάτων της χώρας
  • Άμεση πρόσβαση της Διοίκησης και του κοινού στα δεδομένα του Εθνικού Δικτύου Παρακολούθησης
  • Ορθολογική και αειφόρος διαχείριση των υδατικών πόρων
  • Συνδρομή στην σύνταξη των Σχεδίων Διαχείρισης των Λεκανών Απορροής Ποταμών
Σύστημα Έγκαιρης Προειδοποίησης & Παρακολούθησης Πλημμυρικών Φαινομένων

Διεύθυνση Προστασίας και Διαχείρισης Υδάτινου Περιβάλλοντος

Το έργο αποσκοπεί στην δημιουργία ενός ολοκληρωμένου πληροφοριακού συστήματος που θα περιλαμβάνει για όλη την χώρα:

  • Σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης πλημμυρικών φαινομένων
  • Σύστημα παρακολούθησης του προγράμματος μέτρων του ΣΔΚΠ
  • Εθνικό Μητρώο τεχνικών δεδομένων αντιπλημμυρικών έργων
  • Εθνικό Μητρώο Πλημμυρικών Συμβάντων
  • Δημιουργία μηχανισμού αποτίμησης ζημιών και αποζημιώσεων στα κτίρια λόγω πλημμύρας

Βασικός στόχος είναι η ψηφιοποίηση των διαδικασιών έγκαιρης προειδοποίησης και παρακολούθησης πλημμυρικών φαινομένων Πανελλαδικής Εμβέλειας

Εκτιμώμενα Οφέλη από την υλοποίηση της Δράσης
  • Προστασία πολιτών που ζουν σε περιοχές που επηρεάζονται από το συγκεκριμένο φαινόμενο (, πλημμύρες)
  • Προστασία υποδομών (ενέργεια, μεταφορές, απορρίμματα, νερό) που παθαίνουν ζημιά σε ακραία καιρικά φαινόμενα.
  • Προστασία κτιρίων (δημοτικά / δημόσια, νοικοκυριά, τριτογενής τομέας) που παθαίνουν ζημιά σε ακραία καιρικά φαινόμενα.
Ηλεκτρονική Αδειοδότηση Υδροληψιών

Διεύθυνση Προστασίας και Διαχείρισης Υδάτινου Περιβάλλοντος

Η αδειοδότηση των υδροληψιών προβλέπεται από το υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο. Σήμερα η διαδικασία πραγματοποιείται με την υποβολή φακέλου αδειοδότησης στον ΟΤΑ Α΄ ή Β΄ βαθμού ο οποίος μετά από τυπικό έλεγχο αποστέλλεται στην αρμόδια Διεύθυνση Υδάτων της Αποκεντρωμένης Διοίκησης, η οποία εκδίδει την σχετική άδεια.

Η ηλεκτρονική αδειοδότηση θα περιλαμβάνει την δημιουργία ψηφιακού εργαλείου καταγραφής και αδειοδότησης των υδροληψιών της χώρας, την καταγραφή – καταχώρηση των αιτήσεων ΕΜΣΥ και αιτήσεων αδειών εκτέλεσης και χρήσης έργων αξιοποίησης υδατικών πόρων σε ενιαίο πληροφοριακό σύστημα μετά από ποιοτικό έλεγχο των αναγραφόμενων στοιχείων και την επιβεβαίωση των χαρακτηριστικών των αδειοδοτημένων υδροληψιών, αλλά και αυτών που βρίσκονται υπό αδειοδότηση.

Εκτιμώμενα Οφέλη από την υλοποίηση της Δράσης

Η ηλεκτρονική αδειοδότηση θα συμβάλλει στην

  • Επιτάχυνση της διαδικασίας καταγραφής και αδειοδότησης των υδροληψιών της χώρας
  • Καλύτερη αξιοποίηση των ελεγκτικών πόρων
  • Μείωση των διοικητικών βαρών των ελεγχόμενων – Αποφυγή ταλαιπωρίας κοινού
  • Επιτάχυνση διαδικασιών που σχετίζονται με την ηλεκτροδότηση επαγγελματικών ομάδων (π.χ. αγρότες)
  • Ορθολογική διαχείριση υδατικών πόρων
  • Ορθότερη προσέγγιση των υδατικών ισοζυγίων στα Σχέδια Διαχείρισης Λεκανών Απορροής Ποταμών της Χώρας
  • Υποβοήθηση στην εφαρμογή της ΚΥΑ περί τιμολόγησης – κοστολόγησης των υπηρεσιών ύδατος (ΦΕΚ 1751/Β/22.05.2017)